Erbo-de-l'esquilènci
Asperula cynanchica subsp. cynanchica
Rubiaceae
Noms en français : Aspérule à l'esquinancie, Herbe à l'esquinancie.
Descripcioun :L'erbo-de-l'esquilènci es uno planto proun coumuno, mai pas toujour bèn couneigudo, que trachis dins li tepiero seco de colo e de mountagno. Li lòngui tijo, carrado e primo, porton d'inflourejado de poulìdi flour roso emé un long tube. Li fueio d'en bas soun verticilado alor que li di ramo d'en aut soun óupousado.
Usanço :Ero uno erbo couneigudo pèr sougna l'esquilènci, valènt-à-dire li poustèmo (acamp) di gaio dóu còu (amidalo).
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : verticilado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Asperula
Famiho : Rubiaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Tepiero seco
- Roucaio
- Paret
- Champ
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurimediterranenco
Ref. sc. : Asperula cynanchica subsp. cynanchica L., 1753
Coutello(-pudènto)
Iris foetidissima
Iridaceae
Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.
Descripcioun :Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.
Usanço :La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Bos fres
- Ribiero
- Baragno
- Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753